U heeft een dierbare die afhankelijk is van zorg, en u vraagt zich af hoe mantelzorg en professionele thuiszorg elkaar beïnvloeden. Misschien biedt u al mantelzorg en bent u bang dat hierdoor het recht op thuiszorg vervalt. Of misschien overweegt u mantelzorg te organiseren, maar bent u bezorgd dat dit gevolgen heeft voor de professionele ondersteuning waar uw dierbare recht op heeft. Het is begrijpelijk dat deze onzekerheden zorgen of zelfs stress kunnen veroorzaken. U wilt de beste zorg regelen, zonder dat er rechten verloren gaan.

Bij GoudStaete begrijpen we deze vragen en zorgen. We weten hoe belangrijk het is om duidelijke antwoorden te krijgen en om een balans te vinden tussen mantelzorg en professionele ondersteuning. We hopen op een stukje extra helderheid in deze vaak complexe situaties.

In dit artikel beantwoorden we de vraag of het recht op professionele thuiszorg vervalt als er mantelzorg wordt geboden. U leert wat de wet- en regelgeving zegt, hoe u mantelzorg en thuiszorg kunt combineren, en welke stappen u kunt nemen om optimale zorg te waarborgen. Aan het eind van dit artikel heeft u niet alleen meer inzicht, maar ook praktische handvatten om de zorg voor uw dierbare goed te organiseren.

Begrijpen wat thuiszorg en mantelzorg zijn

Wat is thuiszorg?

Thuiszorg is professionele zorg die wordt geboden aan mensen in hun eigen woning. Dit kan variëren van hulp bij dagelijkse taken, zoals wassen en aankleden, tot medische zorg, zoals wondverzorging en medicatiebeheer. Thuiszorg wordt vaak gefinancierd via de Zorgverzekeringswet (Zvw) of de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Het doel is om mensen te ondersteunen zodat ze zelfstandig thuis kunnen blijven wonen, ook als dat moeilijker wordt door ouderdom of ziekte.

Een eenvoudig voorbeeld: Stel, meneer Jansen heeft moeite met douchen vanwege zijn beperkte mobiliteit. Een thuiszorgmedewerker helpt hem daarbij. Daarnaast krijgt hij hulp bij het aanbrengen van zijn steunkousen. Dit zijn basale, maar cruciale vormen van ondersteuning.

Wat is mantelzorg?

Mantelzorg is onbetaalde zorg die wordt geboden door een familielid, vriend of buur. Mantelzorg gaat vaak verder dan een eenvoudige boodschap of een kort bezoekje. Denk bijvoorbeeld aan een dochter die elke dag kookt voor haar moeder, of een buurman die wekelijks helpt met het huishouden. Mantelzorg is waardevol omdat het zorg op maat biedt, maar kan soms ook zwaar zijn voor degene die deze zorg biedt.

Voorbeeld: Mevrouw De Vries, 78 jaar oud, woont alleen. Haar zoon komt elke dag langs om haar te helpen met boodschappen, koken en het klaarmaken van haar medicatie. Deze zorg noemt men mantelzorg.

Hoe vullen thuiszorg en mantelzorg elkaar aan?

Thuiszorg en mantelzorg zijn geen tegenpolen; ze kunnen juist heel goed samenwerken. Waar mantelzorg vaak emotionele steun en dagelijkse hulp biedt, is thuiszorg er voor meer specialistische en professionele ondersteuning. Het combineren van deze twee vormen van zorg zorgt ervoor dat senioren zo lang mogelijk comfortabel thuis kunnen blijven wonen.

Het recht op thuiszorg: de wet- en regelgeving

Hoe bepaalt de zorgindicatie uw rechten?

Een zorgindicatie is een document waarin staat welke zorg u nodig heeft. Deze wordt vastgesteld door een zorgorganisatie of de gemeente. De zorgindicatie wordt bepaald op basis van uw medische en persoonlijke situatie. Bij ondersteuning vanuit de Wmo kijkt de gemeente ook naar wat u zelf nog kunt en welke hulp uw mantelzorger(s) al bieden. Dit betekent echter niet dat professionele zorg zomaar vervalt door de aanwezigheid van mantelzorg. Als u recht heeft op thuiszorg, blijft dat recht behouden, waarbij mantelzorg en professionele zorg elkaar vaak aanvullen.

Wat zegt de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)?

De Wmo stelt dat gemeenten verantwoordelijk zijn voor het ondersteunen van mensen die thuis zorg nodig hebben. Mantelzorgers worden hierin erkend, maar de wet benadrukt dat professionele zorg blijft bestaan als aanvulling op mantelzorg. Bijvoorbeeld, als uw dochter helpt met schoonmaken, blijft de gemeente verantwoordelijk voor het regelen van hulp bij persoonlijke verzorging.

Hoe zit het met zorgverzekeringen en aanvullende pakketten?

Thuiszorg die valt onder de Zorgverzekeringswet (Zvw), zoals wijkverpleging, blijft ook bestaan naast mantelzorg. Verzekeringen erkennen dat mantelzorgers vaak niet alle zorg zelf kunnen leveren. Heeft u aanvullende vragen? Neem contact op met uw zorgverzekeraar om precies te weten wat er voor u wordt gedekt.

Veelvoorkomende misverstanden over thuiszorg en mantelzorg

Vervalt professionele zorg door mantelzorg?

Nee, het recht op professionele zorg vervalt niet automatisch als u mantelzorg krijgt. Mantelzorg en thuiszorg vullen elkaar aan en sluiten elkaar niet uit. Bij ondersteuning vanuit de Wmo kan de gemeente wel kijken naar welke taken uw mantelzorger(s) al uitvoeren, om te bepalen welke aanvullende professionele zorg nodig is. Mantelzorg biedt vaak de basis, zoals hulp bij dagelijkse activiteiten, terwijl thuiszorg zich richt op meer specialistische en medische ondersteuning. Beide zorgvormen zijn bedoeld om elkaar te versterken, zodat u de zorg krijgt die u nodig heeft.

Kan mantelzorg worden verplicht gesteld?

Nee, mantelzorg is altijd vrijwillig. De overheid verwacht niet dat familieleden alle zorg overnemen. Mantelzorgers hebben recht op ondersteuning, zoals een mantelzorgcompliment of respijtzorg (tijdelijke vervanging). Dit maakt het mogelijk om mantelzorg te blijven bieden zonder dat het te zwaar wordt.

Wat gebeurt er bij veranderingen in de zorgsituatie?

Als uw zorgbehoefte verandert, kan uw zorgindicatie worden aangepast. Dit betekent dat u mogelijk meer professionele thuiszorg nodig heeft. Het is belangrijk om tijdig contact op te nemen met uw gemeente of zorgverlener om deze wijzigingen door te geven.

Hoe mantelzorg en thuiszorg optimaal combineren

Praktische tips voor goede samenwerking

• Maak een zorgplan: Stel samen met uw mantelzorger en zorgverlener een schema op waarin duidelijk wordt wie wat doet. Dit voorkomt overlap en onnodige belasting.
• Houd communicatie open: Regelmatige gesprekken tussen mantelzorgers en zorgprofessionals zijn essentieel om de zorg af te stemmen op uw behoeften.

Het belang van duidelijke afspraken en communicatie

Een goed voorbeeld: Als uw buurman mantelzorg biedt door boodschappen te doen, kan de thuiszorg zich richten op medische zorg. Door heldere afspraken blijft de zorg soepel verlopen, zonder dat iemand overbelast raakt.

Welke hulpmiddelen en organisaties kunnen ondersteunen?

• Keukentafelgesprek: Dit is een gesprek met de gemeente waarin uw zorgbehoefte wordt besproken. Hier wordt ook gekeken naar hoe mantelzorg en thuiszorg elkaar kunnen aanvullen.
• Respijtzorg: Tijdelijke vervanging van mantelzorg, zodat mantelzorgers even kunnen bijkomen.
• Mantelzorgcompliment: Een financiële tegemoetkoming voor mantelzorgers, aangeboden door de gemeente.

Conclusie: Mantelzorg en thuiszorg zijn complementair

Mantelzorg en thuiszorg hoeven elkaar niet uit te sluiten. Ze kunnen elkaar juist versterken, waardoor senioren de zorg krijgen die ze nodig hebben, zonder dat mantelzorgers zich overbelast voelen.

Het belangrijkste is om te begrijpen dat professionele zorg niet vervalt door de aanwezigheid van mantelzorg. Het combineren van beide zorgt ervoor dat uw dierbare de juiste ondersteuning krijgt.

Bij GoudStaete begrijpen we hoe complex het kan zijn om de juiste balans te vinden tussen mantelzorg en thuiszorg. Met onze ervaring staan wij klaar om u te helpen met praktische oplossingen en advies op maat. Gelukkig hebben we contact met veel instanties die u nog veel verder kunnen helpen en adviseren.

Heeft u hulp nodig om de zorg voor uw dierbare goed te organiseren? Neem vandaag nog contact op met GoudStaete. We staan voor u klaar om u te begeleiden en te ondersteunen bij elke stap.

Bronnen

1. Rijksoverheid – Verpleging en verzorging thuis
   • Waarom klikken? Dit artikel geeft een helder overzicht van de mogelijkheden voor professionele thuiszorg in Nederland, inclusief hoe deze zorg wordt gefinancierd en aangevraagd. Het is een betrouwbare en directe bron voor uw vragen over thuiszorg.
2. PGGM en Co – Heb ik recht op thuiszorg bij mantelzorg?
   • Waarom klikken? Dit artikel legt uit hoe mantelzorg en professionele zorg kunnen worden gecombineerd, en wat uw rechten zijn als mantelzorger of zorgontvanger.
3. PGGM en Co – Wat doet de gemeente voor mantelzorgers?
   • Waarom klikken? Hier vindt u praktische informatie over de ondersteuning die gemeenten bieden aan mantelzorgers, zoals respijtzorg en mantelzorgcomplimenten.
4. PGGM en Co – Wat zijn de regels voor mantelzorg?
   • Waarom klikken? Dit artikel biedt inzicht in de wettelijke kaders van mantelzorg en hoe deze kunnen variëren afhankelijk van uw persoonlijke situatie.
5. Patiëntenfederatie Nederland – Wat valt onder thuiszorg?
   • Waarom klikken? Deze pagina geeft een overzicht van wat u mag verwachten van thuiszorg en hoe deze zorg praktisch wordt ingevuld.
6. Zorginstituut Nederland – Wijkverpleging en de Zorgverzekeringswet
   • Waarom klikken? Dit artikel biedt duidelijke informatie over de rol van de Zorgverzekeringswet (Zvw) in het aanbieden van wijkverpleging en hoe deze zich verhoudt tot mantelzorg.
7. Regelhulp – Mantelzorg: ondersteuning en hulp
   • Waarom klikken? Een praktische gids voor mantelzorgers, waarin staat welke hulp en ondersteuning beschikbaar is en hoe u die kunt aanvragen.